Proceedings of the XXIII World Congress of Philosophy

La Historia es uno de los medios privilegiados en el que se apoya la memoria para poder persistir. A través de los relatos históricos de cronistas, maestros, historiadores, novelistas, artistas plásticos, la memoria era preservada, creada o recreada, interpretada o reinterpretada. Estas construcciones — estas memorias —, que pretenden hacernos conocer el pasado, no pueden separarse ni de sus autores, ni del momento o del contexto en el que fueron elaboradas, ni de los grupos que se las han apropiado. A lo largo del siglo XIX mexicano las dos fuerzas políticas dominantes — liberales y conservadores — se disputaban la capacidad de imponer una versión del pasado que fuera congruente con sus ideas de lo que era y debía ser la nación mexicana. Se toma como ejemplo la disputa a la que dio lugar la guerra de Independencia de México sobre la inclusión o la exclusión de acontecimientos, de tradiciones y de culturas en l a invención de la nueva nación mexicana.

This paper nalyzes the relationship between one of the main themes of contemporary political philosophy, that of justice, and one of the main phenomena that characterize our societies today: the diversity of identities. In particular we start from the idea that it is necessary to overcome the vision of the State and its homogenous citizens and break old stereotypes that are the basis of many of the Manichean visions in the contemporary world. Retrieving, among others, Nancy Fraser’s proposal, highlighting the relevance of thinking three-dimensionally about justice: not only from the economic dimension of distribution, but also the cultural dimension of recognition and the political dimension of representation, because in the contemporary world injustices exist not only in the economic field but also in the cultural and political realms; from exploitation and marginalization, imposition and cultural violence, and lack of power and self-determination.

La mayoría de los estudios sobre la obra de Paul Ricoeur han enfatizado sus escritos fenomenológico-existenciales y su filosofía hermenéutica. No se trata de impugnar aquí la relevancia central de estos temas en su vasta obra. Tampoco es cuestión de negar que si bien sus escritos políticos constituyen, como él mismo advierte, “la estructura de recepción para la filosofía política (…). Esta filosofía política queda por hacer.” Lo que se intentará destacar, como él mismo enseña, es que “la humanidad viene al hombre por medio del cuerpo político (…) que el individuo no se hace humano más que en esa totalidad que es la ‘universalidad de los ciudadanos.” Sirva la cita para mostrar que si bien no elaboró una filosofía política orgánica, su interés por esta materia nunca estuvo ausente. Proponemos rastrear sus reflexiones políticas bajo la hipótesis de que mientras el hilo conductor de su pensamiento político es el “vivir-bien”, tanto como sus trabajos tempranos apuntan a una síntesis entre libertad e institución, en el marco de una filosofía política autonomizada de lo económico, en los textos tardíos la síntesis es entre justicia e institución, en el dominio de una filosofía política que no admite ser reducida a lo jurídico.

Vivimos situaciones de déficit de nuestras democracias y de debilitamiento del Estado de derecho. Los resultados socio-políticos actuales no son necesariamente los resultados que deberían ser. Cada vez más los propios ciudadanos se implican en el pensar acerca de lo que está mal en el mundo, cómo sería éste si fuera mejor y cómo dar los pasos específicos para mejorarlo. Su creciente tendencia a implicarse en los asuntos públicos es una de las respuestas en auge ante la debilidad de nuestras democracias como ámbitos de expresión de la soberanía popular y del estado de derecho como institución protectora de sus ciudadanos. Este fenómeno ha provocado una lucha de poder dentro de la esfera política entre gobiernos y ciudadanía que bloquea en sí misma las vías de superación y de apertura hacia nuevas posibilidades. En respuesta a este bloqueo una posible solución consiste en extrapolar la situación desde lo político a lo metafísico, para encontrar un fundamento del orden social que permita resituar los fenómenos políticos. El contenido del presente trabajo es una muestra de las líneas principales de una investigación en relación al estudio de las posibilidades de la sociedad abierta de Bergson como posible vía de fundamentación metafísica en la compensación de los actuales déficits democráticos y en la creación de nuevas formas de soberanía popular.

Las líneas que ocuparán nuestra atención han sido escritas para evidenciar un engranaje de similitudes detectadas en las ideas de los importantes teóricos del siglo veinte: Hannah Arendt y Hans Gadamer. Arendt autodefinida teórica de la política, filósofa, discípula de Heidegger y por ende heredera de la tradición fenomenológica. Gadamer, figura clave en el campo de la hermenéutica, discípulo de Husserl al igual que de Heidegger. El punto de partida se encuentra en las ideas alusivas a los fundamentos de la libertad humana, termino omnipresente en la tradición filosófica; en Gadamer asociado al sedentarismo (enfocado antropológicamente) como etapa evolutivo-social; en Arendt, concepto esencial (ontológicamente asociado a la natalidad), a la llegada al mundo de cada individuo, potenciales actores políticos. Recordando que en la filósofa de Hannover, en la esfera de los asuntos humanos (política) el desempeño de cada actor, es decir la acción, es el corazón mismo de la política, olo que es igual: poder intrínseco a nuestra plural estadía en el mundo. Bajoambas concepciones hallamos igualmente la auctoritas, opuesta en Gadamera la violencia tribal primitiva, pero en consonancia con el poder reconocido.También Arendt disociará la fuerza o violencia de la autoridad; porque la fuerzaserá el modo pre-político o a-político de ser en la esfera de los asuntos humanos.

En esta oportunidad analizaremos el tratamiento de los conceptos de “población” y “público” realizado por M. Foucault y la apropiación de ellos efectuada por M. Lazzarato a partir de la noción deleuzeana de “sociedad de control”. M. Foucault aborda la categoría de “población” como un dominio específico de intervención gubernamental, visibilizada como arraigo biológico de la especie y como superficie de sujetamiento en el “público”. Retomando esta idea, M. Lazzarato afirma que el despliegue de los procesos de subjetivación y de sometimiento presentes en las sociedades contemporáneas ya no se registran en la intervención directa sobre las poblaciones, sino en la producción continua y reiterada de “públicos”. Según el pensador italiano, la emergencia de “públicos” se presenta en un escenario que transmutó de sociedad disciplinaria o de la biopolítica a lo que Deleuze denominó “sociedad de control”. El análisis propuesto develará al capitalismo en sus formas actuales ya no centrado en la producción y reproducción de la fuerza de trabajo a partir del encierro, sino en la producción de bienes de servicios para ser consumidos. Existimos en una sociedad global de consumo en la que las técnicas de gobierno, ahora noopolítica en termino de M. Lazzarato, se dirigen hacia la modulación de la volición para producir deseo por la mercancía.

En mi texto, defiendo la tesis de que la igualdad y la libertad no son suficientes para entender en qué consiste la justicia global: necesitan complementarse con la idea de fraternidad. El debate filosófico actual sobre la justicia global enfrenta a cosmopolitas y estatalistas y gira en torno a la igualdad (alcance y aplicación global del igualitarismo) y la libertad (responsabilidad de los ricos globales por los daños causados a los pobres globales). Pero ambos enfoques tienen problemas. La igualdad, en su versión cosmopolita, tiende a proponer una justicia distributiva mundial y una igualdad global de oportunidades difíciles de justificar y aplicar, y en su versión estatalista acaba negando cualquier tipo de injusticia en las grandes desigualdades globales; y la libertad deja sin atender a todas aquellas personas con un sufrimiento extremo que no se puede probar que los ricos globales hayan causado. Creo que la fraternidad (en su versión rawlsiana, aunque no necesariamente vinculada al principio de diferencia) se puede transformar en un principio político útil para entender la moralidad política global y los deberes de justicia de los ricos globales.

El pensamiento político, en el amplio sentido del término, constituye uno de los ámbitos del exilio intelectual español de 1939 menos explorados y, sin embargo, más ricos, por su diversidad temática, su variedad de contextos y de registros, su proyección crítica y su originalidad de planteamientos. Dicho pensamiento podría ordenarse en torno a dos ejes fundamentales: En primer lugar, la reflexión sobre el liberalismo y el socialismo. Autores como María Zambrano, Joaquín Xirau, Eduardo Nicol, José Ferrater Mora, Francisco Ayala oSalvador de Madariaga, entre otros, plantearon, desde perspectivas diversas,un pensamiento liberal que, ligado a menudo a una cierta retrospectiva de latradición hispánica, busca señas de identidad propias frente a las herenciascanónicas del liberalismo de raíz ilustrada. Asimismo, autores como Fernandode los Ríos, Luis Araquistáin, Juan D. García Bacca o Adolfo Sánchez Vázquez,plantearon un pensamiento socialista heterogéneo que comprende desde perfilesde raigambre krausista y neokantiana hasta asimilaciones sistemáticas de la obrade Marx, siempre reacias a formulaciones cientistas o deterministas. En segundolugar, una genealogía del totalitarismo contemporáneo. Más allá de la reflexiónsobre el fascismo español y sus fuentes reaccionarias, se repara también – y sobre todo - en su condición europea, ligada a la progresión inmanente, secularizadoray tecno-científica de la racionalidad moderna. Tal es el caso de las reflexionestempranas sobre el fascismo de Eugenio Ímaz y María Zambrano, las cualesencontrarán cierta continuidad en planteamientos posteriores de autores comoJosé Gaos y Eduardo Nicol, centrados en las nuevas formas de totalitarismoinscritas en la razón instrumental

In this paper, we examine ways out of the global socio-economic crisis in order to achieve sustainable social development. The growth of the index of human development, including the freedom of choice of lifestyle, is considered to be a necessary condition for social progress. We study the contribution of international organizations in overcoming social inequalities inside the states and between the states. We investigate the financial possibilities of solving social and political problems. It is necessary to modernize the international financial architecture: a fair solution of the problem of the offshores. Offshore banks and offshore companies up to date enjoyed significant benefits and a more facilitated tax regime; now they can and must reimburse to the society the benefits granted to them by paying full taxes. This is a realistic way to reduce social inequalities, expand human freedom of choice and get out of the global crisis. In assessing the socio-economic role of the offshore companies, the views of politicians and experts worldwide seem to converge. The reform of international organizations – the International Monetary Fund and the World Bank – which was initiated in the end of the 2010s, can serve as a model for the modernization of offshore jurisdictions in the interest of creating fairer social and political relations; this will provide stability to the system, which has as its center the human interest.

We discuss the place and role of political philosophy in the development of political sphere and the detection of points of interaction between analytical knowledge and political practice. This discussion is important because of the widespread growth of conflicts in the world, the increase of protests and the expansion of the ranks of opposition against authorities. All this demonstrates a conflict between values and the society, lack of correlation between different views on the definition of objectives as basis for political action and achievement of goals as universal policy capacity. In the absence of universal tools for determining the nature of the political mechanism and the use of the results as political argumentation, it seems necessary to search for channels of communicating expertise, possibilities of scientific examination of the political process, as well as the mechanism of legitimization of the agreements reached by the political theory and practice.

The author introduces the concepts “cosmoenvironment” and “geocosmopolitics” to describe the current stage of development of the society. He summarizes the object and subject-matter of geocosmopolitics.The object of politics is not just territories, as it is commonly considered, but other spatial forms, including outer space. We observe today a stiff competition for resources of outer space. This shows that cosmoenvironment became object of policy. Space environment is part of the natural environment outside our planet, which, on the one hand, is a determining condition of human activities, and, on the other hand, mediates human society with the infinite Universe. The era of geocosmopolitics has started when the cosmoenvironment was included into the sphere of political interests of the world’s major powers. Space exploration and exploitation caused much of the global nature of the current stage of geopolitics, namely geocosmopolitics. In my view, geocosmopolitics can be defined substantively as the relationship between geopolitical forces (states, supranational organizations) in terms of the solution of regional and country-specific, global and space problems.

The traditional types of political theories, in their absolute form, lead to the reduction of human measure of politics, serving thus as a ground to ideologically totalitarian and authoritarian regimes. That is why the problem of the humanistic content of political ideology should be resolved in the context of analysis of complicated interrelations and inversions of the political discourse of the above paradigms. Politics should be defined as a way of collective self-determination of people in the process of their free interaction that is neither directed, nor controlled by any higher instance, which has the privilege of political domination. In this case, humanistic world outlook and political ideology are no more mutually exclusive, because humanistic values are direcctly and immediately involved in the execution of political functions.

Данный доклад посвящен проблематике прав женщин и меньшинств в представлении так называемых левых политических сил – партий и движений коммунистической, социалистической и социал-демократической направленности в современной России. В докладе приведен краткий исторический экскурс, касающийся эволюции взглядов на указанную проблему в европейском политическом контексте, и сделан акцент на её состоянии в политической теории и практике современных российских левых. Нами сделан вывод, что на сегодняшний день можно говорить о формировании в России двух практически не пересекающихся левых дискурсов: официозного, по большей части игнорирующего проблему дискриминации женщин и меньшинств; и своеобразных «новых левых», которые одним из направлений своей деятельности выбрали противодействие умолчанию или открытой дискриминационной риторике и практике, которые присущи современной российской власти, консервативной par excellence.

The most important causes of radicalisation of the political interactions are the alienation of power and political influence, the marginalization of the political subjects, aggravation of the problems of the legitimacy of power through the use of inadequate mechanisms of legitimisation, a certain irrationalization of policy. A significant part of people is eliminated from the political processes. Political parties do not give possibilities to influence the policy to any potential out-of-power political entities and they do not serve as the means of involvement into the politics of the future. The authority does not often fulfill political functions of the power within the society. It does not guide significant for the development social processes and in this sense it appears to be marginal as well as the political parties. The policy is deprived of the essence which is related to the conditions and forms of reproduction and development of the society and human being. The problem of legitimacy is often being solved inadequately when legitimation is based on a traditional or charismatic type. For the rationalization of the policy the following is required: social dereification, restructuring of the society and of the political field itself. New groups of interests, directions and ways of realization of these interests and possibilities of its conformance in management and the associated social design should be identified and completed with regard to social development. In the communication with regard to such projecting, in the process of specification of such projects «places» and «roles» in the social and political space can be created.

Στόχος της ανακοίνωσης είναι η διερεύνηση των εννοιών της κυριαρχίας και της δικαιοσύνης στην πλατωνική Πολιτεία και στην πρυτανική ομιλία του Heidegger, η οποία εκφωνήθηκε το 1933. Δικαιοσύνη για τον Πλάτωνα σημαίνει ότι κάθε πολίτης αλλά και κάθε κοινωνική βαθμίδα πράττουν όσα αρμόζουν στη θέση τους. Οι ρόλοι στη ιδανική πολιτεία διανέμονται αναλόγως προς τη γνώση που διαθέτει κάθε βαθμίδα κατά το εξωπολιτικό θεμέλιο των όντων αλλά και της ανθρώπινης συμβίωσης σε σχέση προς την ιδέα του αγαθού. Άρα δικαιοσύνη σημαίνει συμμόρφωση της λειτουργίας της πολιτείας προς το μεταφυσικό θεμέλιο της παρουσίας των όντων. Κυριαρχία είναι η θεσμικά κατοχυρωμένη πράξη με την οποία επιτυγχάνεται αυτή η συμμόρφωση. Η κυριαρχία επιβάλλεται να ασκείται μόνον από τους γνώστες της ιδέας του αγαθού, από τους φιλοσόφους. Η διασύνδεση αυτή μεταφυσικού θεμελίου, δικαιοσύνης και κυριαρχίας διατρέχει το σύνολο της μεταφυσικής διανόησης και φτάνει, mutatis mutandis, και στον Heidegger. Στην πρυτανική του ομιλία το 1933 αλλά και σε άλλα κείμενα της συγκεκριμένης περιόδου ο Heidegger εφαρμόζει τις κατηγορίες της θεμελιώδους οντολογίας του, οι οποίες αρχικώς αφορούσαν την υπαρκτική αναλυτική του ατομικού Dasein (Ώδε είναι), σε ολόκληρο το σώμα του γερμανικού λαού. Διακρίνει, όπως και ο Πλάτων, τρεις κοινωνικές βαθμίδες, προς τις οποίες θα πρέπει οι Γερμανοί φοιτητές να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Υποστηρίζει ότι η βαθμίδα της γνώσης και κυρίως οι φιλόσοφοι στο βαθμό που διαθέτουν την οντολογική γνώση ενός νέου τύπου θεμελίου, την κατανόηση δηλαδή του νοήματος του Είναι των όντων, θα πρέπει να αναλάβουν την πνευματική κυριαρχία και να συνεπικουρούν τον ηγέτη. Στην περίπτωση του Heidegger η δικαιοσύνη νοείται ως αποφασιστική συναρμογή της βούλησης του λαού, η οποία πραγματώνεται με την καθοδηγούμενη από τους φιλοσόφους κυριαρχία του ηγέτη, προς μια ιστορική αποστολή, η οποία προσδιορίζεται σε τελική ανάλυση από το είναι του γερμανικού Dasein και κατ’ επέκταση από το Είναι των όντων.

Η παρούσα ανακοίνωση επικεντρώνεται στο έργο Δεύτερη πραγματεία περί κυβερνήσεως του John Locke και ερευνά τους δύο θεμελιακούς άξονες της Δεύτερης πραγματείας, οι οποίοι εκφράζουν το σύνολο της πολιτικής θεωρίας του Locke. Αρχικά γίνεται αναφορά στη θεωρία περί καταπιστεύματος που αποτελεί και τη βάση της πολιτικής θεωρίας του Lοcke. Οι άνθρωποι προκειμένου να διαφυλάξουν τα δικαιώματά τους με κορυφαίο εκείνο της ζωής, προχωρούν από την πρότερη φυσική κατάσταση στην ενοποιημένη ανθρώπινη κατάσταση, η οποία ονομάζεται κοινότητα. Κατά τη φάση της συγκροτήσεως της κοινότητας, τα μέλη της εκλέγουν τους εκπροσώπους τους, οι οποίοι αναλαμβάνουν το έργο της υπεράσπισης του συνόλου των ανθρωπίνων αναγκών. Η μετάθεση των εξουσιών από την κοινότητα προς τους εκπροσώπους γίνεται βάσει μίας συμφωνίας, η οποία συνάπτεται ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας και στους εκπροσώπους. Η συμφωνία αυτή ονομάζεται καταπίστευμα (ή νομοθεσία). Η τήρηση του καταπιστεύματος είναι υποχρεωτική και από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, δηλαδή και από την κοινότητα και από τους εκπροσώπους. Η μη σωστή τήρηση των κανόνων του καταπιστεύματος από τους εκπροσώπους της κοινότητας συνιστά αθέτηση της αρχικής συμφωνίας (αθέτηση του καταπιστεύματος). Στην περίπτωση αυτή τα μέλη έχουν την δυνατότητα να καταφύγουν στο νόμιμο δικαίωμα της πολιτικής ανυπακοής. Μπορούν δηλαδή να αφαιρέσουν την εξουσία από τους εκπροσώπους τους και να εκλέξουν νέους. Η πολιτική θεωρία του Locke βασίζεται με σαφήνεια στην αρχή της πλειοψηφίας. Ο θεμελιακός παράγοντας για τις πολιτικές αποφάσεις είναι η γνώμη της πλειοψηφίας των πολιτών. Φθάνουμε τώρα στον δεύτερο σημαντικό πυλώνα που συγκροτεί την πολιτική θεωρία του Locke. Αναφέρομαι στο δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας και της υπεράσπισής του. Το πολιτικό σύστημα που προκύπτει μέσα από την θεωρία του Locke στηρίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στο δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας. Συγκεκριμένα ο φιλόσοφος υποστηρίζει πως από τη στιγμή που ο άνθρωπος εναποθέτει την προσωπική του εργασία σε ένα υλικό αγαθό για την παραγωγή και την απόκτηση του, τότε αυτό το αγαθό περνά δικαιωματικά στην ιδιοκτησία του ανθρώπου. Η ατομική ιδιοκτησία αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την επιβίωση του ατόμου. Στην πρότερη φυσική κατάσταση απαγορευόταν να οικειοποιηθεί ο άνθρωπος ένα αγαθό, γιατί τα πάντα ανήκαν στους πάντες. Όμως, όταν αυτό το αγαθό (π.χ. ένα τρόφιμο) είναι απαραίτητο για την επιβίωση του ανθρώπου, τότε το φαινόμενο της οικειοποίησης και περαιτέρω της ιδιοκτησίας κρίνεται ως αναγκαίο. Στην προκείμενη περίπτωση δεν χρειάζεται η συγκατάθεση ολόκληρης της κοινότητας, όπως συνέβαινε κατά τη φυσική κατάσταση. Παρά ταύτα το προνόμιο της ατομικής ιδιοκτησίας διέπεται από όρια. Σύμφωνα με τον Locke το μέγεθος της ατομικής ιδιοκτησίας πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε να καλύπτεται το σύνολο των αναγκών του ανθρώπου. Το αυξημένο μέγεθος της ατομικής ιδιοκτησίας ενός ατόμου εγκυμονεί τον κίνδυνο της απειλής των δικαιωμάτων των υπολοίπων μελών της κοινότητας. Αυτό που ένας άνθρωπος έχει ως περίσσευμα, κάποιος άλλος το στερείται. Ο Locke στο πλαίσιο μίας κοινωνικά δίκαιης πολιτικής προτείνει την αναδιανομή του εισοδήματος με ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα. Με τη φορολόγηση στο περίσσευμα των υψηλών εισοδημάτων επιτυγχάνεται η αναδιανομή του πλούτου και κυρίως η κάλυψη των αναγκών των οικονομικά ασθενέστερων. Ο Locke με αυτόν τον τρόπο γίνεται ο εμπνευστής του κοινωνικού κράτους.

Γιατί ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων πολιτών επιλέγει να μην υπακούει τους νόμους του κράτους; Η έλλειψη νομιμότητας, η νομιμοφάνεια και η πολιτική ανυπακοή αποτελούν προβλήματα μείζονος σημασίας για το σύγχρονο ελληνικό κράτος. Στη σύντομη αυτή ανακοίνωση υποστηρίζεται ότι αυτά τα προβλήματα αποτελούν όχι μόνο συνέπειες της οικονομικής κρίσης, αλλά τον αναπόδραστο απότοκο της έλλειψης πολιτικής αυτονομίας που διέπει την κοινωνία μας, γέννημα-θρέμμα μιας βαθύτατης κοινωνικοπολιτικής νωθρότητας, που επιτρέπει τη χειραγώγηση των πολιτών της. Θα προβληθεί το παράδειγμα του ελεύθερου πολίτη της αρχαίας Αθήνας σε αντιδιαστολή προς αυτό του σημερινού Έλληνα ιδιώτη, για να καταδειχθεί γιατί η ακραιφνής τήρηση των νόμων εκ μέρους ενός πολιτικού υποκειμένου συνεπάγεται αναμφίλεκτα μια πηγάζουσα εκ των έσω ενεργητική νομοθετική βούληση, σύμφωνα με την οποία θα συνδιαμορφώνει ισότιμα με τους υπόλοιπους κοινωνούς της πολιτικής κοινότητας, το νομοθετικό σύστημα που διέπει τη ζωή του.

Με αφορμή το έργο του Franz Kafka «Η Μεταμόρφωση», το οποίο γράφηκε το 1912, προσεγγίζω την έννοια της αλλοτρίωσης, όπως αυτή εκδηλώνεται στις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες την ίδια εποχή. Η μεταμόρφωση ενός υπαλλήλου σε ζωύφιο σηματοδοτεί την έναρξη της ασημαντότητας που αισθάνεται ο μέσος άνθρωπος μπροστά στη γιγάντωση των γραφειοκρατικών μηχανισμών. Ταυτόχρονα, καθώς η εργασία μηχανοποιείται ή γραφειοκρατικοποιείται, γίνεται ανιαρή και ξένη προς τις αυθεντικές επιθυμίες των ανθρώπων. Κάπου εκεί εμφανίζεται η διάρρηξη του εαυτού, που για να επιβιώσει μετατρέπεται σε κάτι άλλο από αυτό πού είναι, κατά τον Kafka σε κατσαρίδα. Έτσι, η άρνησης των επιθυμιών, ισοδυναμεί με την άρνηση της ζωής, με αποτέλεσμα το στοιχείο της ενοχής να αντικαθιστά την αγάπη για τη ζωή. Ο Kafka συλλαμβάνει ένα βαθιά αλλοτριωμένο κόσμο και δεν διακρίνει κανένα δρόμο διαφυγής, πέρα από τη συντριβή και τη λύτρωση του θανάτου. Ο εαυτός είναι αποξενωμένος από την αλήθεια του, οπότε δεν έχει σημασία η εξωτερική όψη, αφού ούτως ή άλλως συγκρούεται με την εσωτερική βούληση, επομένως, όποια και αν είναι η εμφάνιση, έχει ελάσσονα σημασία. Εντός αυτού του πλαισίου κινείται η φιλοσοφική προσέγγιση του λογοτεχνικού κειμένου που επιχειρώ, όπως η «Μεταμόρφωση».

Στην ανακοίνωση αυτή αναλύεται η συμβολή του έργου Ο Μονοδιάστατος άνθρωπος του Χέρμπερτ Μαρκούζε στο πολιτικό κίνημα της δεκαετίας του 1960, έχοντας ως κύρια αναφορά τη γενιά Βeat και την άνθιση της νέας αριστεράς στην Αμερική. Αφενός αναφέρομαι στην πολιτιστική αλλαγή που επετεύχθη με τη γενιά Beat και αφετέρου στην κοινωνική δράση του κινήματος διαμαρτυρίας SDS (Φοιτητές για μια Δημοκρατική Κοινωνία). Έμφαση δίδεται στην πολιτισμική κριτική, στις πολιτικές εντάσεις και στις κοινωνικές συνθήκες που οδηγούν στον σχηματισμό του κινήματος της νέας αριστεράς καθώς και στην αντιμετώπιση σημαντικών πολιτικών θεμάτων, όπως οι αγώνες για τα πολιτικά δικαιώματα και οι αγώνες κατά του ρατσισμού. Σύμφωνα με τον Marcuse η κυριαρχία της τεχνολογίας αποτελεί απόδειξη ότι ο καπιταλισμός είναι βαθιά ριζωμένος στην κοινωνική πραγματικότητα. Η δεκαετία του ’60 και η πολυμορφία των κινημάτων αυτών βασίζονται σε μια πνευματική και κοινωνική αλλαγή που συμπλέει με το στοιχείο του φαντασιακού. Οι εντάσεις αυτές θα ανοίξουν ένα νέο δρόμο μέσα από ένα συνδυασμό λογικής, φαντασίας και ευαισθησίας.

Η έννοια της υπόσχεσης και της συγχώρεσης στην πολιτική φιλοσοφία. Ο σκοπός της παρούσας εισήγησης είναι να ιχνηλατηθεί η σχέση και η σύνδεση των εννοιών της υπόσχεσης και της συγχώρεσης με την πολιτική φιλοσοφία και τις ανθρώπινες σχέσεις. Για το σκοπό αυτό έγινε μια παρουσίαση και ανάλυση της έννοιας της υπόσχεσης στη φιλοσοφία του Νικολό Μακιαβέλλι, μελετήθηκε η άποψη του Φρίντριχ Νίτσε στο ζήτημα της υπόσχεσης με τη σύμπραξη της λήθης και η διασύνδεσή της με τον άνθρωπο, ενώ παρουσιάστηκε και η τοποθέτηση της Άννας Άρεντ στο θέμα της συγχώρεσης στην ανθρώπινη κατάσταση και η επεξεργασία των ιδεών τους κατέδειξε το ρόλο που δύνανται να διαδραματίσουν στη ζωή των ανθρώπων, πολιτικά και κοινωνικά. Συγκεκριμένα έγινε οριοθέτηση της υποσχεσιολογίας ενός ηγεμόνα και πότε αυτή είναι θεμιτή, καθώς και πώς η υπόσχεση χαρακτηρίζει και προσδιορίζει τον άνθρωπο, διαφοροποιώντας τον από τα υπόλοιπα όντα. Παράλληλα επισημάνθηκε ο τρόπος με τον οποίο η συγχώρεση μπορεί να αποτελέσει πανάκεια στις ανθρώπινες σχέσεις καθώς και εργαλείο πολιτικής εκμετάλλευσης από τους εξουσιάζοντες. Η ανάδειξη αυτής της σχέσης πολιτικής φιλοσοφίας, υπόσχεσης και συγχώρεσης στην ιστορία της ανθρωπότητας μπορεί να γίνει οδηγός για μελέτες στην πολιτική ιστορία και σκέψη. Η γενικότητα της έρευνας έγκειται στο γεγονός ότι έχουν μελετηθεί οι έννοιες, ενώ ειδικότερα έχει ξεδιπλωθεί η άμεση συνάρτηση τους με την πολιτική αγωγή,ταυτότητα και συμπεριφορά των πολιτών και πολιτικών.